کربلا، گردان،  یگانی متشکل از نیروهای سپاه پاسداران اراک در لشکر ۷۱ روح‏الله^(ره) از نیروی زمینی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی.

گردان کربلا در روزهای آغازین مرداد ۱۳۶۷، هم‎زمان با عملیات فروغ جاویدان، تهاجم نیروهای سازمان مجاهدین خلق (منافقین)، در کم‌ترین زمان ممکن، به همت اسماعیل نادری، معاون رزم سپاه استان تشکیل شد؛ سپس، به‌منظور تکمیل ظرفیت و تقویت بنیۀ دفاعی لشکر ۷۱ روح‎الله^(ره)*، کادر گردان متشکل از ۲۵ تن از پاسداران باتجربة رزم و نیز، شماری از پاسداران جدید سپاه انقلاب اسلامی اراک، به منطقۀ غرب کشور گسیل (داودآبادی؛ شاکری) و در مقر لشکر ۷۱ روح‏الله^(ره)، در جادۀ وِیس قَرَنی (شمال غربی کرمانشاه) در محدودة روستای محمودآباد، به مدت ۴۵ روز، مستقر شدند.(شاکری)

 ساختار گردان عبارت بود از: فرمانده، علیرضا داودآبادی؛ جانشین گردان، محسن گلشن‌زاده؛ و فرمانده گروهان‌های‌ 1 تا ۳: محمدرضا شاکری، اکبر صیدی و ولی‏الله غلامی؛ همچنین جانشین گروهان‌های ۱ و ۲: مجتبی فراهانی و نایب‏علی محبی بودند. پس از تسویۀ گلشن‌زاده با گردان، اکبر صیدی، جانشین گردان و نایب‏علی محبی، فرمانده گروهان ۲ شد که با استعداد ۲۵۰ تن از نیروهای سرباز، بسیجی و رسمی سپاه سازمان‌دهی شدند (شاکری).

نیروهای گردان پس از فراگیری آموزش‌های نظامی، آمادگی جسمانی، پیاده‌روی با تجهیزات و نیز، آموزش‌های عقیدتی - سیاسی در مقر لشکر ۷۱؛ به تجهیزاتی شامل‏ اسلحه کلاشینکف، انواع نارنجک‌های دستی، آر.پی.جی ۷، تیربار گرینف مسلح شدند (همو؛ داودآبادی)؛ سپس، در احتیاط (پشتیبانی) لشکر روح‌الله^(ره) که زیرامر قرارگاه نجف بود، در عملیات مرصاد (4 مرداد ۱۳۶۷، جبهة میانی، در منطقۀ اسلام‌آباد - سر پل ذهاب، با هدف آزادسازی زمین‌های اشغال‌شده در غرب باختران (کرمانشاه) ) شرکت کردند. پس از موفقیت لشکر در این نبرد، قرارگاه نجف، مأموریت تأمین محور وصولی سر پل ذهاب - اسلام‌آباد (هر دو در شرق کرمانشاه) را به لشکر واگذار کرد (اطلس لشکر ... ، ص ۳۱۴-316).

بدین‌ منظور، گردان کربلا با ابلاغ احمد سلیم‌آبادی، فرمانده لشکر ۷۱، در شهرک در حال احداث هَلَته (کیلومتر پنج جادۀ کرند غرب به طرف سرپل ذهاب) مستقر شد. پس از چند روز، گروهان ۱ با حرکت به سمت گردنة پاتاق (محور کرمانشاه - سرپل ذهاب، سه‏‌راهی ریجاب) در آنجا مستقر شد و در کنار گروهانی از ارتش، مسئولیت کنترل، تردد، تأمین جاده و تنگه پاطاق (سه‌راهی ریجاب) را بر عهده گرفت. گروهان ۱، پس از ۴۵ روز، به شهرک هَلَته بازگشت و گروهان دیگری به منطقه گسیل و به پدافند در منطقه مشغول شد. پس از پایانِ مأموریت سه ماهه، در دی ۱۳۶۷، گردان کربلا برای مرخصی به اراک بازگشت و بعد از آن تا پایان سال، به مقر تازه‌تأسیس لشکر ۷۱ در پادگان امام علی^(ع) در روستای مرزیجران (شش‌کیلومتری غرب شهر اراک) گسیل شد و مسئولیت حراست و آماده‌سازی پادگان را بر عهده گرفت. در پایان سال، کادر گردان کربلا از لشکر روح‌الله^(ره) به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی اراک^* بازگشت و تا شش ماه در آنجا بود (شاکری؛ داودآبادی).

در میانۀ سال ۱۳۶۸ش، بار دیگر، کادر گردان از سپاه اراک فراخوانده و به پادگان امام علی^(ع) اعزام شد و پس از تکمیل ساختار، در قالب گردان کربلا، با همان ساختار و فرمانده پیشین، با استعداد ۲۴۰ تن از نیروهای پاسدار وظیفه (سرباز)، برای شرکت در نبرد به منطقۀ غرب، دشت ذهاب (شمال غرب استان کرمانشاه)، به مرکزیت روستای طایش (از دامنة جنوبی باغ‌کوه تا پل جاوری)، در نزدیکی سر پل ذهاب گسیل شد. در این مأموریت، گروهان ۱ این گردان در مرکز دشت ذهاب (روستای طایش)، گروهان ۲ در شمال دشت و گروهان ۳ در قسمت جنوبی دشت مستقر و مأموریت پدافند از منطقه را بر عهده گرفتند. ازآنجاکه همۀ ارتفاعات مشرف به دشت ذهاب، در تصرف ارتش عراق بود و هنوز از منطقه عقب‌نشینی نکرده بودند؛ همچنین، نیروهای سازمان ملل برای نظارت بر اجرای آتش‌بس، هفته‌ای یک بار، از خطوط پدافندی بازدید و هرگونه تغییر را در خطوط پدافندی گزارش می‌کردند؛ به همین سبب، بازسازی سنگرهای انفرادی و اجتماعی و نیز، تغییر تاکتیکی در خطوط پدافندی مشکل بود (همان‌ها).

گردان در پایان سال ۱۳۶۸ ش، پس از شش ماه مأموریت، به اراک بازگشت و در پادگان امام علی^(ع)* مستقر شد. در نیمة اول سال ۱۳۶۹ ش، با تفکیک نیروی زمینی سپاه و نیروی مقاومت بسیج (با نام چهارمین نیروی زیرمجموعۀ سپاه)، بخشی از کادر گردان به نیروی مقاومت منتقل و شماری نیز، در لشکر ماندند و با تدبیر فرمانده لشکر، کادر گردان‌های لشکر در پنج گردان ویژة پیاده ادغام شدند؛ بدین‌ترتیب، گردان کربلا نیز منحل و کادر آن در گردان‌های دیگر سازماندهی شد (شاکری؛ محبی).

این گردان شهیدی نداشت و یکی از نیروهای آن به نام آصف ایمان‌دوست دراثر قطع پایش جانباز شد (شاکری).

مآخذ:  داودآبادی، علیرضا (فرمانده گردان)، مصاحبه با نویسنده، ۱۲ خرداد ۱۴۰۳؛ زارع‌زاده نادر، اطلس لشکر ۱۷ علی بن ابیطالب^(ع) در دوران دفاع مقدس، به کوشش گروه مطالعات و جغرافیای نظامی، تهران: مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، ۱۳۹۹ ش؛ شاکری، محمدرضا (فرمانده گروهان ۱)، دست‏نوشته، سند مورخ ۱۰ مهر ۱۴۰۳، بش، موجود در اداره‏کل حفظ آثار و نشر ارزرش‌های دفاع مقدس؛ محبی، نایب‎علی (فرمانده گروهان)، مصاحبه با نویسنده، ۲۱ خرداد ۱۴۰۳.

                                                                                                    /محمدرضا شاکری/